Nu meer en meer vermogensbeheerders de beleggingen in beleggingsfondsen en de rechtstreekse beleggingen in aandelen en obligaties inruilen voor indexbeleggingen, lijkt het dat het indexbeleggen de grote winnaar is qua beleggingsinstrumenten. Gaan we dan allemaal over op indexbeleggen of blijft er toch ruimte voor de klassiekere instrumenten als aandelen, obligaties en beleggingsfondsen?
Natuurlijk, de voordelen van het indexbeleggen ten opzichte van andere instrumenten zijn bekend. De transparantie, de spreiding, de flexibiliteit en de kosten spreken voor zich. Daarnaast, en dat is voor de belegger waarschijnlijk het belangrijkste, blijkt in de praktijk het rendement hoger uit te vallen ten opzichte van actief beheer.
Maar, als dit alom bekend is, waarom beleggen we dan nog steeds in andere instrumenten? En waarom adviseren de beleggingsspecialisten van banken en vermogensbeheerders dan nog steeds beleggingsfondsen?
Beleggen als hobby
Wanneer het minder om het rendement gaat en meer om de hobby, zal indexbeleggen sneller als wat saaier worden beschouwd. De optiehandel rondom aandelen is bijvoorbeeld een stuk levendiger dan bij het handjevol ETF’s dat in combinatie met opties verhandelbaar is in Europa. De keuze, ook in de nichemarkten, is tegenwoordig gigantisch bij ETF’s. En uiteindelijk zal het netto rendement hoogstwaarschijnlijk hoger liggen bij indexpicking in plaats van stockpicking; toch wint de uitdaging het vaak van het verstand; geen probleem, een leuke hobby mag immers geld kosten.
Beleggingsfondsenbeheer
En wat is dan de overweging bij grootbanken om nog steeds beleggingsfondsenbeheer aan te bieden in plaats van indexbeheer? De verschillende grootbanken, maar ook de grotere effectenbanken hebben allemaal een eigen lijstje met favoriete fondsen. Het opvallende is dat deze lijstjes relatief weinig overlap kennen. Toch pretenderen ze allemaal hun huiswerk gedaan te hebben door de toppers te kiezen binnen de categorieën. Worden er dan verschillende categorieën gekozen of is het universum waarbinnen de vergelijking plaatsvindt dan totaal anders?
Een ander vraagstuk is het opnemen van eigen producten in beleggingsportefeuilles. Nederlandse banken hebben geen eigen ETF’s; de eigen beleggingsfondsen scoren vanzelfsprekend altijd in de top drie van het gebruikte universum waardoor het de selectie van het eigen fonds rechtvaardigt. Het zal toch weinig moeite zijn om ook indexbeleggingen mee te nemen in het universum? Uiteindelijk worden de beheerders hier ongetwijfeld toe gedwongen door de belegger, maar dat heeft kennelijk meer tijd nodig.
Er is meer
En toch zijn er, naast het hobbybeleggen, absoluut redenen om geen indexbeleggingen te kopen of om in ieder geval beleggingen in aandelen, obligaties of beleggingsfondsen in overweging te nemen. Indexbeleggingen zijn immers niet heilig! Een indexbelegging volgt gewoon de markt. Theoretisch zal een indexbelegging door de jaren heen een fractie lager scoren dan de index, met name door, hoe minimaal ook, de in rekening gebrachte kosten. Dus de belegger die ‘de index’ wenst te verslaan zal niet alles in indices moeten beleggen.
Denk bijvoorbeeld ook aan minder liquide markten, of markten met heel scheve verdelingen. Een actieve fondsenbeheerder of een aandelenhandelaar kan naar eigen inzicht hier een draai aan geven, maar een indexvolger volgt nu eenmaal de index.
Een andere reden is het ontbreken van een index voor de gewenste onderliggende waarden. Denk bijvoorbeeld aan perpetuals zoals de Rabo certificaten. Deze beleggingen komen helemaal niet voor in welke index dan ook. En dit geldt natuurlijk ook voor emissies; bedrijven als Snap komen snel in verschillende indices, maar Avantium zal een tijd duren.
Obligaties kennen in principe een einddatum met een kapitaalgarantie, terwijl obligatie ETF’s of obligatiebeleggingsfondsen een eeuwigdurend karakter kennen; bij verkoop kan de koers dan hoger of lager dan de 100% staan. En gewoon eens niet in een index beleggen door (gedeeltelijk) liquide te gaan kan van tijd tot tijd ook interessant zijn. Dat kan een tactisch heel bewuste keuze zijn.
Niet eenkennig
Ondanks de voordelen van indexbeleggingen in de vorm van ETF’s zijn er dus voldoende redenen om niet eenkennig te zijn. Elke bank of beheerder heeft zijn eigen dienstverlening en de bijbehorende onderbouwing hoe en waarom er tot bepaalde keuzes gekomen wordt. Die onderbouwing is over het algemeen logisch en er vallen weinig tot geen gaten in te slaan; behalve dan dat niet alle mogelijkheden naast elkaar gelegd zijn. Wanneer dat wel gebeurt en er echt objectief keuzes gemaakt worden uit het hele palet aan mogelijkheden, dan zullen er uiteindelijk meer indexbeleggingen in de portefeuille opgenomen worden. Bij voorbaat uitsluiten van beleggingsinstrumenten is niet verstandig en zeker niet in het belang van de belegger.
Voor de bühne worden er bij sommige banken inmiddels wat indexbeleggingen opgenomen en als belangrijke klant mag je er ook om vragen. Maar als belegger bij de bank zou ik zeker de vraag neerleggen waarom indexbeleggingen daar meestal uitgesloten worden. Met een sluitend antwoord mag u contact opnemen!