Dat lijkt het motto te zijn waaronder president Trump regeert. Het enfant terrible van de internationale politiek valt onder meer op doordat hij niet schroomt steeds weer nieuwe mensen te benoemen in zijn regering. Na amper 1 jaar en een trimester als POTUS (President of the United States) heeft hij inmiddels 35 niet onbelangrijke functionarissen de laan uit gestuurd.
Eigenlijk zouden wij Europeanen ons daar niet al te druk over moeten maken, aangezien de meesten van ons nog nooit van de functies of personen in kwestie gehoord hebben. Toch maakt het wel degelijk een verschil wie er op een bepaalde post zit. Gary Cohn bijvoorbeeld, voormalig directeur van de Nationale Economische Raad, was voorstander van vrijhandel. Zijn opvolger Peter Navarro daarentegen, auteur van het boek Death by China, verdedigt controversiële standpunten. Volgens hem is het de schuld van China dat miljoenen Amerikaanse banen verloren gegaan zijn. Deze protectionistische boodschap past natuurlijk precies in het straatje van president Trump. De verfilming van het boek, met Martin Sheen als verteller, is volgens Trump een must watch. Een land dat altijd de kampioen van de vrijhandel was, is het label van onverbloemd nationalisme met een populistisch accent in feite onwaardig. De aangekondigde Amerikaanse strafheffingen op de import van staal en aluminium riepen wereldwijd protest op. Enkele landen, ook de EU, werden voorlopig vrijgesteld, maar dat leidde alleen maar tot vergeldingsmaatregelen door China, die overigens zeer terughoudend zijn. Dat uitgerekend China de VS nu bij de WHO aanklaagt, zal waarschijnlijk de geschiedenis ingaan als een slechte grap. De tegenvordering van de Amerikanen voor diefstal van intellectueel eigendom verandert daar weinig aan.
Als de VS hun plannen echter ernst maken, dan zouden de vergeldingsmaatregelen van de getroffen landen tot een heuse handelsoorlog kunnen leiden. Volgens analisten van Bloomberg Intelligence zou het wereldwijde bbp in dat geval tegen 2020 dalen met 0,5 % ofwel USD 470 miljard. Nu zou het toch duidelijk moeten zijn waarom het ook voor ons Europeanen van belang is met welke mensen president Trump zich omringt. Peter Navarro in plaats van Gary Cohn was vanuit Europees standpunt geen bijzonder geslaagde personeelswissel. President Trump lijkt echter totaal doof te zijn voor adviezen – afgezien van die van FOX News – en het ziet ernaar uit dat hij alleen mensen naast zich duldt die het met hem eens zijn.
Trump baseert zijn maatregelen op een wet uit het jaar 1962. Sindsdien is de wereldhandel echter sterk veranderd. Pas na de uitvinding van de standaardcontainer eind jaren ’50 en de doorbraak daarvan in de jaren ’60 konden de wereldwijde productieketens ontstaan. De strafheffingen die Trump nu invoert, zullen hoogstwaarschijnlijk geen enkele extra baan in de Amerikaanse staalindustrie creëren, maar misschien wel veel banen in andere branches kosten. Hij schiet als het ware in eigen doel. Dat is wat anders dan America first.
Het gekibbel over de strafheffingen ging natuurlijk niet ongemerkt aan de kapitaalmarkten voorbij. De wereldwijde aandelenindices verloren tussen de 3 en 4%. Het rendement van 10-jarige Bunds daalde met 0,15% en zelfs 10-jarige Amerikaanse staatsobligaties vielen met 0,10% terug, hoewel de Amerikaanse centrale bank de beleidsrente zoals verwacht met 0,25% verhoogde. De markten lijken de kans op een echte handelsoorlog hoger in te schatten dan wij. Wij denken dat er, als het huidige wapengekletter achter de rug is, uiteindelijk een akkoord zal worden gevonden. Trump zal concessies krijgen van de Chinezen waarmee hij zijn conservatieve kiezers tevreden kan stellen. Tegen de tijd dat de midterm elections van begin november worden gehouden, is de inkt van de akkoorden al lang opgedroogd. Als hij Kim Jong-un vervolgens ook nog weet af te houden van zijn kernwapenprogramma, en dat lijkt niet onmogelijk, zal niets het verkiezingssucces van de Grand Old Party* nog in de weg staan. Check!
Op de kapitaalmarkten zal de hoge volatiliteit van de afgelopen maanden zeker nog tot in de zomer voortduren. Tot die tijd is het de moeite waard om de risico’s sterk te verminderen met behulp van afdekkingsinstrumenten. Toch is het alleen mogelijk om de verliezen slechts gedeeltelijk te beperken en niet helemaal te vermijden. Maar dat wordt altijd pas aan het einde afgerekend. Wij zijn nog steeds optimistisch over de ontwikkeling van de wereldeconomie en dus ook van risicovolle activa zoals aandelen en bedrijfsobligaties.
*Grand Old Party is een bijnaam van de republikeinse partij in de VS.